بتونه چیست؟
بتونه به شکل ماده‌ای خمیری می‌باشد که برای پوشاندن و پرکردن سوراخ‌ها و زدگی‌ها و ترک‌خوردگی‌های روی چوب یا دیوار گچی یا فلزات استفاده می‌شود.
نحوه درست کردن بتونه
در نقاشی ساختمان جهت پتینه برجسته بر روی دیوار، چگونه بتونه را بسازیم که ترک بر ندارد؟ برای تولید بتونه‌ای که ترک نخورد بهتر است به مواد بتونه شکر و سفیده تخم مرغ اضافه نمایید. این کار باعث می‌شود که هم بسیار محکم گردد و هم از ترک خوردگی آن جلوگیری کند. تمامی این کارها را می‌توانید انجام دهید، اما بهتر است که بتونه را به صورت آماده تهیه نمایید. برای رفع لکه‌هایی که به صورت ترک ریز در دیوار و یا سقف وجود دارند باید از بتونه استفاده نمایید که در ادامه به نحوه ساخت بتونه و روش ترمیم ترک اشاره می‌کنیم.
انواع بتونه
گونه‌های مختلف بتونه به شکل زیر است
۱– بتونه روغنی
۲– بتونه معمولی
بتونه روغنی برای دیوارهایی که با رنگ روغنی رنگ آمیزی شده‌اند استفاده می‌گردد. بتونه معمولی برای دیوارهایی که رنگ پلاستیک دارند استفاده می‌گردد. حالا روش ساخت بتونه روغنی را توضیح می‌دهیم.
مقداری روغن الف و پودر مل اضافه کنید که البته در ادامه باید رنگ روغنی به آن اضافه کرد. نکته‌ای که باید به آن توجه نمایید این است که رنگ روغن براق به کار ببرید. در غیر اینصورت بتونه حالتی مثل چروک به خود می‌گیرد. افزودن روغن الف الزامی و حتمی نیست. در این قسمت بتونه‌ی روغنی آماده است.
حالا ترکی را که بر روی دیوار مشاهده می‌نمایید و اینکه با رنگ روغنی به وجود آمده، برای اصلاح آن باید ابتدا با نوک کاردک کمی سطح آن ار تراش دهید. این درز برای آن است که بتونه بتواند به دیوار نفوذ کند.
در مرحله بعد کمی منتظر می‌مانیم تا بتونه خشک گردد و بعد دیوار برای رنگ آمیزی آماده می‌باشد. حالا نحوه ساخت بتونه رنگ پلاستیک را به این شکل خواهد بود. ابتدا پودر مل را روی تخته در مرحله بعد مقداری آب ریخته و آن را با آب مخلوط می‌کنیم در این مرحله بتونه رنگ پلاستیک آماده می‌گردد که از این بتونه برای دیوارهای با رنگ پلاستیک می‌توانید استفاده کنید که اغلب هم سقف را با آن رنگ نقاشی می‌کنند برای رفع این باید با ملات گچ روی آن را پوشاند و در مرحله بعد روی گچ باید بتونه کاری شود.
روش ساخت ملات گچ
ابتدا کمی آب داخل استانبولی ریخته و بعد مقدار لازم گچ را به آب اضافه نمایید و در حدود ۱۰ الی ۱۵دقیقه صبر نمایید تا خودش را بگیرد. حالا باید با ملات روی لکه را بپوشانید پس از پوشش بعد از ۲۴ ساعت روی ان را با سمباده می‌سابیم، بعد بتونه می‌سازیم. در ملات گچ باید به مدت ۱ روز صبر نمایید تا ملات خشک گردد پودر مل را روی تخته ریخته وسط پودر را باز کنید و بعد رنگ روغنی براق را به آن اضافه کنید و سپس آب را اضافه کنید و آن‌ها را مخلوط نمایید، در مرحله بعد باید با کاردک بتونه را روی ملات گچی که خشک شده پوشش دهید.
پس از بتونه هم باید ۱ شبانه روز صبر نمایید تا بتونه خشک گردد. در مرحله بعد نیز روی بتونه سمباده می‌زنیم و سپس بر روی آن با یک پارچه تمیز پاک کنید تا گرد و غبار آن گرفته شود و وقتی رنگ روی بتونه کشیده می‌شود حالت زبری نداشته باشد و حالا دیوار آماده رنگ آمیزی می‌باشد.
اول مواد مورد نیاز برای بتونه کاری (مانند: پودر مل، روغن بتونه و رنگ) را تهیه نمایید و سوراخ‌های روی دیوار را با استفاده از یک کاردک خوب با بتونه پر نمایید. پس از خشک شدن بتونه، روی سطح دیوار را سمباده‌ای نرم بکشید و کاملا صیقلی کنید. اکنون زمینه کار آماده شده و می‌توانید آن را با رنگ بپوشانید. روش بسیار ساده و در عین حال هنری پتینه کاری می‌تواند سطح دیوار را به طرز ویژه ایی و متفاوتی پوشش دهد. برای اجرای این روش نیازی به داشتن تجربه نیست. فقط کافی است مقداری رنگ (کار با رنگ پلاستیک بسیار راحت‌تر می‌باشد) از رنگ‌های مورد نظرتان تهیه نمایید و با تکه اسفنج مرطوبی کار نقاشی منزل را شروع نمایید.
نکاتی جالب در مورد بتونه
بتونه‌ها، خمیرهای نرم و چسبناکی‌اند که به کندی در هوا خشک می‌گردند و برای پرکردن شکاف‌ها و منافذ، به ویژه در بخاری مصرف می‌گردد. مهم‌ترین انواع بتونه‌ها عبارت هستند از:
بتونه شیشه: که از مخلوط پودر کربنات کلسیم و روغن کتان تهیه می‌گردد و در هوا نسبتاً به سرعت خشک و سخت می‌گردد. اما پس از سخت شدن، دوباره در روغن کتان به صورت خمیر نرم و قابل استفاده می‌شود.
بتونه آبی: برای تهیه آکواریم مصرف دارد و از مخلوط کردن پودر اکسید سرب (Pbo) با روغن کتان تولید می‌شود.
بتونه گلسیرین و اکسید سرب: از اختلاط اکسید سرب و گلسیرین تولید می‌گردد و در مقابل آب، اسید و قلیا مقاوم می‌باشد و پس از ۴۵ دقیقه سفت می‌گردد و برای بتونه کردن چوب، شیشه، چینی، سرامیک و اشیای سنگی کاربرد دارد.
گرد بتونه: به شکل آرد سفید رنگی شامل چهار قسمت گچ پخته و یک قسمت صمغ عربی می‌باشد و در مواقع استفاده، آن را در آب و یا محلول اسید بوریک به صورت خمیر در می‌آورند و با آن اشیای ظریف ساخته شده از سنگ سفید، چینی، و شاخ سفید را بتونه می‌کنند.
جهت ساخت بتونه، پودر مل و پودر سینکا و روغن الف را با هم مخلوط نمایید. برای اینکه بتونه شما سفت‌تر باشد مقدار پودر‌ها را زیاد کنید و برای اینکه بتونه‌ی شما شل‌تر گردد مقدار روغن الف را بیشتر کنید….
ابتدا بتونه را از بازار تهیه می‌کنید سپس در یک سطل به‌اندازه نیاز آب اضافه می‌کنید بعد کم کم داخل آن بتونه را می‌ریزید و خوب هم می‌زنید تا مثل خمیر بازی کمی شل گردد، بعد استفاده می‌نمایید. مناسب است از گچ استفاده نمایید چون بهتر است اول جای مورد نظر را بزنید تا کامل بریزد و بعد اگر از گچی که کمی باقی مانده است، تا سفت شود، استفاده کن و بعد از بتونه رنگ کاری استفاده کنید.